Cd&V Antwerpen ziet liever geen extra snelweg A102 verschijnen tussen de E19 in Ekeren-Merksem en de E313 aan het rondpunt van Wommelgem. Door dit onderdeel van het Toekomstverbond te schrappen wordt minder open ruimte ingenomen en valt een enorme uitgave weg voor de Vlaamse overheid. Het nut van deze snelweg valt enorm te betwijfelen en in de betrokken gemeentes/districten ontbreekt elk raakvlak. Het budget dat vrijkomt kan tegelijk ingezet worden om het openbaar vervoer in Antwerpen te verbeteren en extra overkappingen te voorzien.

In 2017 werd het Toekomstverbond afgesloten, een akkoord tussen de Vlaamse overheid, de stad Antwerpen, het Havenbedrijf Antwerpen en de burgerbewegingen (stRaten-generaal, Ademloos en Ringland). Eén van de vier projecten van het Toekomstverbond is het Haventracé. Hierin worden de Liefkenshoektunnel en de noordelijke A12 opgewaardeerd, en een nieuwe snelweg gebouwd tussen de A12/E19 in het noorden en de E313/E34 in het zuiden. Deze snelweg, de A102, loopt door Merksem, Schoten, Deurne naar Wommelgem.

Twijfels bij het nut van de A102

Deze A102 werd inmiddels veelvuldig bestudeerd en maakt momenteel deel uit van het complex project “De Nieuwe Rand“. Ikzelf zit ook in de werkbank van het complex project als vertegenwoordiger van Beweging.net. In de werkbank zitten burgerbewegingen, overheden en ontwerpgroepen samen om de leefbaarheid in de brede regio in het noorden en oosten van Antwerpen te verzoenen met de infrastructuurwerken op de A12 noord, A102 en E313.

Volgens ons had de A102 nut gehad als deze aangelegd was voor de afbraak van het viaduct van Merksem en de werken aan de Antwerpse Ring. Maar als alle infrastructuurwerken zoals nu gepland uitgevoerd worden, valt het nut van de A102 te betwijfelen. Meer nog, de bewoners van Merksem, Schoten, Wijnegem en Deurne zitten ook niet te wachten om naast de R1, E19, A12, E313, E34 en het Albertkanaal nog eens groot infrastructuurproject door hun gemeente/district te zien lopen. Des te meer als de kosten de maatschappelijke baten ver overstijgen.

Inzetten op openbaar vervoer en leefbaarheidsprojecten

Tegelijk hypothekeert de mogelijke aanleg van een A102 snelweg een hoop andere zaken. Zo kunnen we momenteel amper tot geen overkappingen voorzien op de E313 tussen het rondpunt van Wommelgem en de Antwerpse Ring, bijvoorbeeld aan het Rivierenhof. Dit omdat de A102 in de toekomst naadloos moet kunnen aansluiten op de E313, en dat moeilijker wordt met bermen of een verlaagde ligging. En dan hebben we het nog niet gehad over het monsterbudget dat voor deze snelweg nodig is, maar dat nog niet voorzien is.

Volgens cd&v Antwerpen is de winst bij het wegvallen van deze extra snelweg drieledig. Open ruimte behouden kan worden en meer leefbaarheidsprojecten, zoals een overkapte E313, kunnen voorzien worden. Daarnaast komt het de buurtbewoners ten goede: zij zien een nieuwe snelweg in hun achtertuin verdwijnen. En het komt de Vlaamse overheid ten goede: er moet geen nieuwe snelweg gebouwd worden waardoor weer budget vrijkomt. Dit budget kan integraal gebruikt worden om het openbaar vervoer in en rond Antwerpen te verbeteren en om de extra leefbaarheidsprojecten te financieren.

Een keuze om de A102 niet aan te leggen versterkt ook het Toekomstverbond tussen overheden en burgerbewegingen. In dit verhaal zijn enkel winnaars. Het werk dat door overheden en middenveld wordt uitgevoerd in het complex project De Nieuwe Rand is immers bijzonder waardevol. De versterking van de A12 noord en E313 Antwerpen-Ranst is essentieel voor een betere mobiliteit. De vele leefbaarheidsprojecten die in de regio werden uitgetekend kunnen enkel een gunstige impact hebben op de regio. Met een slanker, duidelijker afgebakend project kan er veel sneller werk gemaakt worden om al dat goede werk op te starten.