Onderzoek van Toerisme Vlaanderen naar cruisetoerisme toont aan wat wij al langer zeggen: grote cruiseschepen horen niet thuis in historische binnenstad. De economische voordelen zijn klein, de maatschappelijke kosten zijn groot. Cd&v Antwerpen vraagt een actieplan om het beleid rond cruisetoerisme te hertekenen.

De conclusies uit het onderzoek door Toerisme Vlaanderen zijn niet mild. Elke cruisetoerist geeft gemiddeld slechts 40 euro uit bij een bezoek aan een stad per cruise. In totaal gaat het om 25 miljoen euro per jaar voor heel Vlaanderen, terwijl de toerismesector in totaal voor 5 miljard euro inkomsten staat. Het cruisetoerisme heeft dus slechts een aandeel van een halve procent in de totale inkomsten. Tegenover die lage baten, staan hoge maatschappelijke kosten. Zowel op vlak van milieu als leefbaarheid van in de steden waar deze cruises aanmeren”

Cruiseschepen stoten onder meer CO₂, zwaveldioxide, stikstof en fijnstof uit in grote hoeveelheden. Vervuilende scheepsgeneratoren liggen vaak langs de kade aangemeerd en blijven draaien in functie van de energievraag van de boot. Zeker wanneer cruiseschepen dicht bij het stadscentrum aanmeren, zoals in Antwerpen, lijdt de luchtkwaliteit in de stad hieronder. 

Lage EmmissieZone: Antwerpenaar betaalt, vervuilende cruises niet

In Antwerpen meren de cruises aan bij de cruiseterminal ter hoogte van Het Steen, pal in de historische binnenstad. De historische binnenstad ligt in de Lage EmmissieZone (LEZ) waar strenge uitstootnormen gelden. “Het is onverdedigbaar dat vervuilende cruises deze zone zonder probleem in mogen, terwijl Antwerpenaren zelf zware kosten moeten maken om aan de strenge uitstootregels te voldoen”, zei Vlaams parlementslid Orry Van de Wauwer tijdens de gedachtewisseling over het onderzoek in de commissie Toerisme in het Vlaams Parlement. “Een wagen stoot gemiddeld 113gram C02 per kilometer. Een cruiseschip 312 tot 390 km per kilometer, afhankelijk welk soort cruiseschip dit is. Deze uitstoot is dus driemaal groter.”

Grote zeecruises stoten meer CO2 uit, en blijven vaak draaien en dus uitstoten terwijl zij aangemeerd liggen, om te kunnen voldoen aan de grote energienoden aan boort. Riviercruises zijn kleiner en vaak moderner, waardoor zij minder uitstoten. Ook het profiel en de bestedingen aan land verschillen sterk tussen zee- en riviercruises. In het onderzoek van Toerisme Vlaanderen worden enkele aanbevelingen gedaan om het cruisetoerisme te hertekenen en kwalitatiever te maken.

Actieplan voor duurzamer cruisetoerisme

Cd&v Antwerpen roept minister Demir (N-VA) op een actieplan te maken op basis van de aanbevelingen. Minister Demir zal dit doen. Voor ons is het belangrijk dat de minister zich niet laat beperken door Antwerps schepen van Toerisme Koen Kennis (N-VA), die een felle verdediger is van cruisetoerisme in Antwerpen. Een aanbevelingen die we zeker willen meenemen, is een duidelijke keuze voor segmenten van cruisetoerisme die minder vervuilen en meer bijdragen:

1. Laat enkel schepen van recenter bouwjaar en beperkte grootte toe, die minder vervuilend zijn,
2.  Met het segment van passagiers in kleinere groepen, die vaker de musea en het andere aanbod in de stad bezoeken, en hun middelen kwaliteitsvol besteden in de steden
3. Zorg voor een betere spreiding van de bezoekers, niet honderden toeristen die samen op heel korte tijd worden ‘gedropt’ in de stad
4. Laat een deel van de haveninkomsten terugvloeien naar de lokale bestemming
5. Gebruik de Europese wetgeving (Fit for 55) als kader voor beleid rond cruisetoerisme, o.a. door het voorzien van walstroom.